Graag gaan we in gesprek met ouders over hun groene hart. Welke keuzes maken zij? Wat vinden ze belangrijk, wat juist niet en waar schuurt de groene opvoeding soms nog? Deze week kijken we mee met Klaartje, die haar kinderen zelf wil leren nadenken over de keuzes die ze maken.
Naam Klaartje, filmmaker
Partner Wouter, projectmanager
Kinderen Teije (11) Felien (7) en Sil (5)
Zelf groeide je op tussen een kwekerij voor bomen en planten. Hoe heeft dat invloed op hoe jij je kinderen de wereld wil laten opgroeien?
Vroeger speelde ik inderdaad veel buiten. Ik weet bijna niet anders dan dat ik buiten was. We mochten van mijn moeder van alles doen; bijvoorbeeld in bomen klimmen maar ook over sloten springen. Wanneer we dan thuiskwamen deden we onze kleding uit, want die zag dan zwart. Mijn moeder was alleen maar blij dat we zo lekker buiten gespeeld hadden.
Toen ik 16 was, vond ik die wereld te klein worden, maar ik merk dat ik die basis toch ook wil meegeven aan mijn kinderen. Veel buiten spelen, maar vooral ook de natuur beleven. Natuurlijk vinden ze het soms niet leuk om een wandeling te maken, maar daar maken we dan een heel avontuur van. Bijvoorbeeld door van de paden af te gaan, of dingen in de natuur te zoeken. Door zo spelend in de natuur te zijn, vinden ze een wandeling dan opeens heel leuk. Ik merk ook echt dat hen dat goed doet, veel buiten zijn en bewegen. Ze worden er rustiger van, kunnen hun energie kwijt en het geeft ruimte in hun hoofd. Veel bewegen en buiten zijn is bij ons echt de basis.
Buiten zijn zit dus in jouw DNA. Denk je dat jouw kinderen het op dezelfde manier ervaren als jij vroeger?
Haha ja dat zou je zeker zo kunnen zeggen. Buiten zijn helpt ons ook om uit de ratrace te stappen waarin er van alles moet. Het voelt echt als onthaasten. Helemaal als er dan natuurlijk water bij zit waarin ze kunnen zwemmen en spelen, worden ze daar blij van.
Dat herken ik ook van mezelf in hen van vroeger.
Tegelijkertijd zie ik ook wel echt minder insecten, en diversiteit in de natuur. Daar ligt ook wel mijn zorg en de wil om duurzaam te leven al ben ik daar ook niet perfect in.
Wat mooi dat je daarmee bezig bent. Hoe ziet voor jou de duurzame opvoeding eruit?
Sowieso wil ik heel weinig spullen in huis. Ik merk dat we al die spullen ook helemaal niet nodig hebben. Dat geeft tegelijkertijd ruimte om financieel andere keuzes te maken qua werk. Minder spullen betekent minder opruimen maar ook minder geld nodig hebben om alles te moeten kopen. Een win-win situatie dus.
Ook met voeding zijn we bewust bezig. Ik bied ze bijvoorbeeld geen vlees aan. Ze missen het dan ook niet. Maar als ze bij anderen zijn, willen ze dat vaak wel graag eten omdat ze het lekker vinden.
Is dat lastig dat ze soms buitenshuis iets anders willen dan dat jezelf doet?
Ja zeker, soms is dat wel lastig. Dat kan bij mezelf ook wel schuren. Ook omdat het op soms nog helemaal niet gebruikelijk is om geen vlees te eten en ik daar ook wel op aan gekeken word. Maar dat laat ik helemaal los wat anderen ervan vinden. Ik denk ook dat dat belangrijk is, omdat het nooit perfect kan en ik ook wil dat ze hun eigen keuzes leren maken.
Op zo’n barbecue eten ze dan bijvoorbeeld dus wel vlees maar ga ik op een ander moment wel het gesprek aan. Onderweg zagen we bijvoorbeeld een vrachtwagen met dieren rijden en dan ga ik vragen stellen over wat ze denken dat er met die dieren gebeurt. Ze vinden het dan heel erg en de jongste wil dan ook bijvoorbeeld gelijk geen vlees meer eten. Maar eet het vervolgens toch op de barbecue en dat is ook helemaal niet erg denk ik. Al die gesprekken en dingen die we doen maken op de korte termijn niet altijd zichtbaar een verschil, maar wel ook op de lange termijn.
Waaraan kan je bijvoorbeeld zien dat het op de lange termijn verschil maakt?
Laatst wilden ze bijvoorbeeld zelf afval gaan prikken bij ons in het park. Dat is dan maar een uurtje, maar daar zijn ze heel enthousiast over en komt dan uit henzelf. Daarin zie ik dan hun bewustwording voor hun omgeving groeit. Ook kunnen ze soms hun verbazing uitspreken over kinderen die de nieuwste telefoon of e-bike hebben. Ik probeer daarin niet veroordelend en open te zijn, maar vind het gesprek aangaan en samen kijken waarom we doen wat we doen en laten zien dat het ook anders kan, heel belangrijk. We rijden bijvoorbeeld onze auto op, maar dat ziet er dan minder cool uit dan auto’s in de straat. Terwijl de jongens dan ook wel zo’n mooie auto zouden willen hebben.
Ik kan me goed voorstellen dat wat erin de omgeving te zien is en wat jezelf kiest, soms nog schuurt. Heb je daar nog meer voorbeelden van?
Bij spullen vind ik het soms nog wel lastig. Kinderen krijgen gewoon heel veel ook van de omgeving. Het hele huis ligt vol. Dat is natuurlijk een luxe omdat te kunnen zeggen, maar we hebben gewoon echt genoeg.
Ook wonen we in een omgeving waar vaak meerdere keren per jaar naar het buitenland gevlogen wordt voor korte reizen en dat de norm is. Ik zou ze heel graag wat van de wereld laten zien, maar we hebben nog nooit gevlogen. Dat vind ik dan tegelijkertijd ook weer krom omdat ik het zelf vroeger wel gedaan heb en ik daar ook veel van geleerd heb over de verschillen van de wereld of de natuur. Dat zouden mijn kinderen dan niet meer kunnen omdat mijn generatie het voor hen verpest heeft. Daarom hoop ik dat er veel verandering mag gaan komen in de wereld zodat vliegen op algen of waterstof de norm wordt.
Tot slot; is er nog iets wat ervan jouw groene hart af moet?
Ik denk dat genieten en duurzaam leven heel goed samen kunnen gaan. Maar dat het gewoon allemaal een stuk minder mag. Een beetje terug naar de jaren ’80. Toen hadden we ook heel veel, maar was het heel normaal om een minder groot stuk vlees te eten, een keer per jaar op vakantie te gaan, bij wijze van 1 hobby te hebben of het dichtbij huis goed te hebben. Uiteindelijk denk ik dat dit niet alleen de wereld veel gaat brengen door dat de biodiversiteit bijvoorbeeld weer terug komt, maar ook onszelf doordat we uit de ratrace kunnen stappen en dat heel veel voldoening en ruimte in ons hoofd oplevert.